Waarom doelen stellen? Wat zijn de voordelen?
1. Doelen onze aandacht en onze interesse
2. Doelen geven energie. Wie zichzelf hoge doelen stelt, zal langer doorwerken dan de mensen die zich lagere doelen stellen. Je hebt meer focus, energie & creativiteit omdat je specifiek werkt aan de concreet doel.
3. Doelen doen ook harder werken. Als je een strakke deadline hebt, werk je harder dan wanneer je deadline ontspannen is. Een vriend van me in het leger liet rekruten eerst een tent bouwen in een uur. Ze hadden daar precies een uur voor nodig. Een week later gaf hij een deadline van een kwartier. Na tien minuten gaf hij bovendien aan dat er nog maar twee minuten te gaan waren. Op die manier wisten de rekruten de tent in elf minuten op te zetten. Onze inspanning wordt dus groter als we minder tijd hebben.
4. Doelen halen het beste in ons naar boven. Als we onszelf hoge doelen stellen, zullen we automatisch geneigd zijn om al onze krachten aan te wenden om het benodigde niveau te halen. We gebruiken dan strategieën die we al hebben en leren ook sneller nieuwe strategieën aan. Blijkbaar is het zo dat we uitgedaagd moeten worden, voor we echt ons beste werk kunnen leveren.
Hoe kun je doelen het best stellen?
Sommige mensen stellen hun doelen zo, dat ze welhaast moeten falen in het bereiken van die doelen. Er is veel onderzoek gedaan naar het opstellen van doelen en de meest bekende methode die daar uit voortgekomen is, is de SMART methode. Ik zal deze methode hier zo duidelijk mogelijk behandelen. Als je het artikel uit hebt, kun je zo je doelen uitschrijven.
SMART doelen stellen
Specifiek: Veel mensen stellen als doel: “meer geld verdienen” of “carrière maken”. Deze doelen zijn niet specifiek omdat niet duidelijk is wat het precies inhoudt. Als je aan het eind van het jaar 2% loonsverhoging krijgt, verdien je meer. Dat is echter vast niet genoeg. Beter zou zijn, “4.000 euro per jaar verdienen” en “directeur worden van de holding.” Zoals gezegd sturen onze doelen onze interesse, maar dan moeten we wel precies weten wat die interesse is.
Meetbaar: dit hang sterk samen met specifiek. Nu we weten wat we willen, moeten we ook zorgen dat het meetbaar is. In het geval van 4.000 euro verdienen is het makkelijk, maar bij andere doelen is het lastiger. Wanneer je bijvoorbeeld wilt afvallen, ga je dan alleen wegen, of wil je alleen maar in de spiegel kijken of gaat het je om een bepaalde kledingmaat? Als iets meetbaar is, is het haast automatisch ook specifiek. De S en de M zijn dus sterk met elkaar verwant.
Acceptabel: Dit hoort eigenlijk bij het eerste artikel. Welke doelen ga je najagen. Denk je dat hier voldoende draagvlak voor is in je omgeving? Heeft je partner er geen problemen mee? Het is niet verstandig om je al te zeer te laten tegenhouden door je omgeving, maar het is wel verstandig om hier enigszins rekening mee te houden. Je kunt dit ook voor je gebruiken door een groep mensen te zoeken die zich ook bezig houden met jouw doel. Als je een eigen onderneming op wil zetten, zou je bijvoorbeeld een netwerk kunnen zoeken van mensen die dat al gedaan hebben. Je hoeft je dus niet per se aan te passen aan je omgeving, maar je kunt je omgeving ook aanpassen aan jou.
Realistisch: Hoewel er uit onderzoek blijkt dat moeilijke doelen meer in ons los maken, is het niet verstandig om al te hoge doelen te stellen. Als je eenmaal een doel stelt, ben je namelijk pas tevreden als je dat doel ook haalt. Wanneer je teveel doelen stelt, of te moeilijke doelen stelt, is de kans te groot dat je een aantal van hen niet haalt. Dat zorgt er dan dus voor dat je een val voor jezelf opzet waar je vervolgens fluitend in loopt. Stel dus doelen die uitdagend zijn en waarvan je het zweet op je voorhoofd krijgt, maar die desalniettemin nog wel haalbaar zijn. Stel er ook niet teveel tegelijk, want ook dat maakt de kans groter om te falen.
Tijdgebonden: Deze hoort eigenlijk bij specifiek en meetbaar. Directeur worden is namelijk nog een betrekkelijk vaag doel. Als je over dertig jaar directeur wordt, is dat natuurlijk niet zo spectaculair. Het is daarom belangrijk om ook vast te stellen welke tijd er voor staat. Het is daarbij handig om grote doelen op te knippen in kleinere stukjes. Zo blijft het hanteerbaar en heb je vaker de gelegenheid om successen te vieren.
Als je deze stappen volgt, komen er dit soort doelen uit. “Voor januari 2011 wil ik tien kilo afvallen, door elke maand twee kilo af te vallen”, “De komende drie jaar, wil ik elk half jaar 500 euro extra omzet binnenhalen”, “Volgend jaar wil ik de Amsterdam Marathon lopen in twee uur rond”. Als je doelen aan alle voorwaarden van het Smart doelen stellen voldoen, is de kans het grootst dat je ze ook echt zult halen. Hoewel het dus belangrijk is om doelen te stellen volgens bovenstaande formule, is het op zich niet voldoende. Tijdens ons dagelijkse routine raken we onze doelen namelijk snel weer uit het oog en het komt dan ook vaak voor dat we niet volhouden. Om er voor te zorgen dat je toch blijft volhouden, gaat het in het volgende artikel over het behalen van je doelen.